Dezynfekujemy ule i sprzęt pasieczny
Najlepszym środkiem zapobiegawczym przeciwko chorobom pszczół i czerwiu jest odpowiednia higiena prowadzenia pasieki , co wiąże się z systematyczną dezynfekcją uli i sprzętu pasiecznego. Dobrym okresem do przeprowadzania zabiegów higienicznych na szerszą skalę jest czas jesienno-zimowy, kiedy to dokonuje się przeglądu, naprawy i uzupełnienia sprzętu. Pszczelarze nie zawsze przykładają wagę do zabiegów profilaktycznych przez co ponoszą często dodatkowe koszty związane z leczeniem , co związane jest z wydajnością a w konsekwencji i opłacalnością produkcji pasiecznej. Czynniki chorobotwórcze czyli drobnoustroje i bakterie spotykamy w każdym środowisku, aby wystąpiły objawy chorobowe musi być ich odpowiednia ilość . Przez systematyczne zabiegi higieniczne są likwidowane co zapobiega inwazji choroby. Przyczyn powstawania chorób jest wiele często winą za ich rozprzestrzenianie ponosi sam pszczelarz. Większość chorób pszczół i czerwiu szerzy się przez kontakt zdrowych pszczół z chorymi , z zakażonymi plastrami i sprzętem pasiecznym W praktyce stosuje się następujące sposoby odkażania :
- mechaniczne
- fizyczne
- chemiczne
Mechaniczny sposób odkażania polega na dokładnym oczyszczeniu , poprzez skrobanie , mycie i szorowanie uli , ramek oraz drobnego sprzętu pasiecznego. Jest on wstępnym zabiegiem do właściwego odkażania. Niektórzy pszczelarze poprzestają na dokładnym czyszczeniu i skrobaniu uli oraz sprzętu co może być wystarczające przy utrzymywaniu stałego dobrego poziomu higienicznego i braku chorób zakaźnych. Jednak co kilka lat należy zastosować bardziej radykalne metody dezynfekcji. Przez mechaniczne zabiegi dezynfekcyjne usunięte zostają stałe zanieczyszczenia a wraz z nimi zarazki i bakterie chorobotwórcze. Skrobanie sprzętu i uli jest czynnością prostą nie wymagającą specjalnego sprzętu wystarczy dłuto pasieczne , szczotka i skrobaczka .Jest jednak dość pracochłonne przez co może wypełnić długie jesienno-zimowe wieczory. Do zjawisk fizycznych wykorzystywanych przy dezynfekcji zaliczymy głównie temperaturę i promieniowanie. Możemy tu wykorzystać zarówno temperaturę wysoką jak i niską. Rzadziej w dezynfekcji wykorzystuje się mrożenie niż opalanie czy gotowanie. Odkażanie promieniami słonecznymi należy do najprostszych i polega na wystawieniu dezynfekowanych uli i sprzętu na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Poprzedzone ono powinno być oczyszczeniem mechanicznym. Promienie słoneczne neutralizują i zabijają niektóre drobnoustroje chorobotwórcze. Odkażanie wysoką temperaturą to opalanie i gotowanie , należy do najpewniejszych sposobów niszczenia zarazków znajdujących się na ulach i sprzęcie pasiecznym. Opalanie wykonujemy przy użyciu lampy benzynowej lub jeszcze wygodniejszego w użyciu palnika gazowego. Tym sposobem dezynfekuje się głównie przedmioty drewniane czyli ramki i ule. Zabieg jest prosty i stosunkowo szybko się go wykonuje , opalając do lekkiego zbrązowienia drewna. Należy zachować jednak środki ostrożności przez szczelność połączeń palnika z butlą oraz ostrożne operowanie samym płomieniem palnika gdyż o poparzenie nietrudno. Sprzęt gumowy i odzież ochronną dezynfekujemy przez gotowanie trwające nie krócej niż pół godziny licząc od chwili zagotowania się wody. Zakażone plastry przetapiamy a wosk przy występujących chorobach zakaźnych poddajemy sterylizacji. Coraz częściej do odkażania używa się środków chemicznych chociaż nie zawsze jest to uzasadnione zarówno ze względów ekologicznych jak i ekonomicznych. Środki chemiczne powinny być używane w ostateczności, wtedy tylko gdy jest to niezbędne. Najczęściej używanymi środkami chemicznymi stosowanymi do dezynfekcji w pasiece są : soda kaustyczna, chlorek wapnia, mleko wapienne ze świeżo gaszonego wapna , kwas octowy lodowaty, ,siarka , denaturat . Mniej znane środki są stosowane w dezynfekcji sprzętu inseminacyjnego należą do nich Sterinol i Virkon. Soda żrąca jest najczęściej stosowanym środkiem dezynfekcyjnym szczególnie przy zwalczaniu zgnilca złośliwego, kiślicy i innych chorób zakaźnych. Najczęściej wykorzystywany jest 1-2 % roztwór sody. Wyższe stężenie powoduje denaturację białek co utrudnia wnikanie roztworu w głąb dezynfekowanych elementów. Przy sporządzaniu roztworu sody kaustycznej należy zachować ostrożność , oczy chronić okularami, używać rękawic gumowych oraz kombinezonu lub fartucha ochronnego, gdyż jest to substancja żrąca. W celu przyrządzenia 2% roztworu rozpuszczamy 200g sody żrącej w 10l wody. Sporządzonym roztworem myjemy ule i ich części, przy pomocy szczotki z długą rękojeścią. Przedmioty o niezbyt dużych gabarytach np. ramki dobrze jest dezynfekować w gotującym się roztworze sody poprzez kilkakrotne zanurzanie. Efekt jest znacznie lepszy niż przy samym myciu. Po zastosowaniu sody przedmioty należy intensywnie płukać wodą a następnie wysuszyć. Sody nie stosować do dezynfekcji elementów metalowych. Chlorek wapnia występuje w postaci białego proszku. Przechowywany w nieszczelnych naczyniach szybko wietrzeje i traci swoje właściwości. Stosujemy go w postaci 5-10% roztworu, który należy przygotować bezpośrednio przed użyciem. Służy do dezynfekcji uli , drewnianego sprzętu pasiecznego , oraz ziemi gdzie stały zakażone ule. Do odkażania pasieczyska możemy go wykorzystać w formie proszku. Kwas octowy lodowaty stosujemy z bardzo dobrym skutkiem do odkażania plastrów przy zwalczaniu spor nosema apis. Dezynfekcję przeprowadzamy w szczelnych skrzyniach w temperaturze powyżej 20 C zużywając na każde 10 plastrów 150-200 cm kwasu Po upływie tygodnia plastry wietrzymy przez kilka dni po czym możemy przystąpić do ich użytkowania. Kwas octowy lodowaty służy również do zwalczania motylicy. Kwas karbolowy i spirytus skażony służą głównie do odkażania rąk oraz metalowych narzędzi po pracy w zakażonej pasiece Sterinol służy do dezynfekcji aparatury inseminacyjnej. Używamy 20% roztworu który przygotowujemy bezpośrednio przed użyciem. Części aparatu inseminacyjnego dezynfekujemy przez zanurzenie w roztworze na okres 24 godzin. Virkon to środek dezynfekcyjny najnowszej generacji , zawiera związki powierzchniowo czynne i kwasy organiczne. Niszczy wirusy, bakterie i grzyby. Sprzęt inseminacyjny dezynfekujemy przez zanurzenie w 2% roztworze na okres 10 minut. Następnie dezynfekowane elementy spłukujemy wodą. Ule i sprzęt pasieczny a także pracownię dezynfekujemy przez mycie lub oprysk 1% roztworem, przeznaczając 200-300 ml/m dezynfekowanej powierzchni. Czas działania 10-30 minut. Dezynfekcję powietrza w pracowni przeprowadzamy przy użyciu wytwornicy aerozolowej używając 0,5% roztworu , przeznaczając 1 litr roztworu na 100m powierzchni. W zależności od celu i terminu wykonywania dezynfekcję możemy podzielić na: zapobiegawczą, w trakcie trwania choroby i końcową. Pierwsza stosowana jest celem niedopuszczenia do wystąpienia choroby, druga przeprowadzana codziennie przed i po zakończeniu pracy w pasiece zakażonej a ostatnia po likwidacji choroby zaraźliwej w całej pasiece. Aby założony efekt odkażania był skuteczny należy wykonać go starannie i dokładnie.
Znalezione z necie ale ciekawe
Pisaleś prace Dyplomową 
O BHP w pasiece Czy O Sąsiedzkich Stosunkach a Pszczoły
