FORUM PSZCZELARSKIE "AMBROZJA" WITA MIŁOŚNIKÓW

Wiejskie pszczelarstwo. https://castopod.warroza.pl/@radiowarro ... n/activity

Wywiad z Emilem Gawinem. Pszczelarzem, specjalistą od ruchomej grafiki 3D, który przeprowadził się na wieś w celu zmiany swojego życia i "życia ze wsi". Prowadzi Pasiekę Prowincjonalną.

Lista odcinków: https://radio.warroza.pl

Nowe wyzwania hodowli pszczół. Hodowca pszczół świadczy usługi dla pszczelarzy i musi odpowiadać na ich potrzeby. Wywiad z Przemysławem Szeligą, prezesem Polskiego Stowarzyszenia Hodowców Matek Pszczelich.
https://warroza.pl/nowe-wyzwania-hodowli-pszczol/

Tych których interesują moje treści zachęcam gorąco do śledzenia kanałów RSS lub newslettera: https://warroza.pl/rss/
Zbiorczy kanał do śledzenia na każdym urządzeniu znajduje się tutaj: https://warroza.pl/feed.xml

W najbliższym czasie zamierzam sporo publikować zaległości, a nie zawsze znajdę czas i pamięć aby wrzucić na forum. Pozdrawiam.

Muchówki, mrówki, pszczoły rodzime

https://radio.warroza.pl

Moim rozmówcą jest biolog, entomolog, profesor Adam Tofilski z Katedry Zoologii i Dobrostanu Zwierząt na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie. Z wywiadu dowiesz się m.in:

Dlaczego istotne jest, żeby próbować zmieniać negatywne podejście w społeczeństwie nie tylko do muchówek, ale także do wielu innych owadów.
O badaniach komunikacji pszczół za pomocą drgań wytwarzanych przy pomocy mięśni skrzydeł.
Dlaczego dofinansowanie do zakupu matek pszczelich łącznie z traktowaniem pszczół miodnych jako zwierząt gospodarskich utrudnia ochronę rodzimych podgatunków.

00:03:46 Bioróżnorodność owadów
00:21:49 Komunikacja w ulu
00:37:51 Apis mellifera mellifera
00:46:09 Problemy z finansowaniem nauki
00:53:20 Stan populacji pszczół w Polsce
00:58:37 Czy pszczoła jest udomowiona?
01:08:04 Ochrona pszczoły rodzimej
01:19:00 Treatment Free

Ewolucje symbioz u owadów - dr hab. Piotr Łukasik

https://radio.warroza.pl/

Relacje ekologiczne współpracy czy pasożytnictwa są płynne i względne. Rozmawiamy o niesamowitych symbiozach owadów z bakteriami i grzybami, a zwłaszcza mszyc, mrówek i cykad. W dalszej części poruszamy temat kryzysu klimatycznego w kontekście owadów oraz inżynierii genetycznej w służbie ochrony pszczół w związku ze zmianami klimatycznymi. Moim gościem jest ekolog, specjalista od ewolucji symbioz u owadów: Piotr Łukasik.

00:00:29 Rodzaje symbioz
00:25:27 Mszyce
00:46:14 Cykady
01:04:50 Apokalipsa?
01:43:24 Modyfikacje genetyczne

Historia Wszechświata - prof. Agnieszka Pollo

https://radio.warroza.pl

Co się musiało wydarzyć, zanim powstało życie na Ziemi, a nawet Układ Słoneczny? Ile czasu to trwało? Jaka jest nasza wiedza o historii Wszechświata i jakie zagadki skrywa przed nami jego początek, struktura i bezkres? Jakie jest nasze ziemskie znaczenie dla Wszechświata? Moją rozmówczynią jest astrofizyczka profesorka Agnieszka Pollo, badaczka ewolucji zewnętrznych galaktyk.

Ewolucyjna koncepcja odporności

https://castopod.warroza.pl/@radiowarro ... odpornosci

Opis odcinka

Rozważania na temat układu odpornościowego z punktu widzenia darwinowskiego. Krytyka ideowo-ewolucyjnych założeń koncepcji: pszczelarstwa darwinistycznego propagowanego przez prof. Thomasa Seeleya w tłumaczeniu Bartka Malety oraz społeczno-prawniczej prof. Marcina Matczaka. W rozmowie z Kacprem Jerzym Piwowarkiem próbujemy rozważać problem funkcji układu odpornościowego z perspektywy neodarwinowskiej. Jego znaczenie dla organizmu wielokomórkowego lub kolonii eusocjalnej takiej jak pszczoły w procesie kształtowania relacji społecznych i budowania różnorodności takich jak płeć, hierarchia, obcy-swój.

Rolnicza koncepcja genów i gatunków 2/2

https://castopod.warroza.pl/@radiowarro ... tunkow-2-2

Uzupełnienie poprzedniego odcinka. Krytyka pewnego sposobu rozumienia motywacji czy dążenia organizmów wywodzonych z biologii gatunków i cech genów na przykładzie pszczelarskiego i hodowlanego, narzędziowego i odgórnego postrzegania zachowania się pszczół zaprezentowanego w artykule Sławomira Trzybińskiego pt. “Świat się zmienia” https://tiny.pl/ct8d6

00:41:07 Rolnicze postrzeganie genów i gatunków
01:03:06 Koncepcja ewolucyjna samoorganizacji
01:20:46 Instrumentalne postrzeganie innych organizmów np. przykładzie pszczelarstwa

Potencjał probiotyków w walce ze zgnilcem.

Artykuł przeglądowy podsumowujący stan wiedzy naukowej i badań na dany temat.

Wniosek jest prosty - suple probiotyczne mają potencjał, ale za wcześnie żeby cokolwiek jednoznacznie wyrokować i powszechnie stosować w pasiekach.
https://warroza.pl/potencjal-probiotyko ... -zgnilcem/

Czy wiecie, że rdzeń słowa Varroa pochodzi od wymarłego starożytnego języka etruskiego? Zapraszam do krótkiej notki w której tłumaczę skąd się wzięła ta ciekawa nazwa tego ciekawego stworzenia.

https://warroza.pl/potezny-niszczyciel-drecz-pszczeli/

https://warroza.pl/warsztaty-coloss-w-warszawie/

Reportaż z wewnętrznych warsztatów jednej z czołowych międzynarodowych organizacji naukowych do spraw pszczelarstwa i pszczelnictwa w Europie: "COLOSS", które odbyły się w Warszawie.

"Często w pszczelarstwie mówi się o rozbieżności pomiędzy nauką jako teorią, a praktyką jako działalnością stosowaną w pasiece przez pszczelarza. Twierdzi się przy okazji jakoby praktyka była ważniejsza i pierwotna względem teorii. O to zapytałem jedną z koordynatorek projektu B-RAP, a także pszczelarkę od 1998 r."

O Zakładzie Pszczelnictwa i problemach pszczelarstwa

https://warroza.pl/pszczelarze-hobbysci ... dowlanych/

Szeroki wywiad z kierowniczką Zakładu Pszczelnictwa: Małgorzatą Bieńkowską o stanie polskiego pszczelarstwa i zagrożeniach, o hodowli i ochronie pszczół.

Neokartezjanizm w etologii.

https://castopod.warroza.pl/@radiowarro ... ologii-4-4

Etolog Kacper Jerzy Piwowarek mówi o dwóch biegunach mechanistycznych interpretacji zachowania się organizmów i fałszywej dychotomii: z jednej strony gloryfikacji programowania genetycznego, a z drugiej strony gloryfikacji wpływu cech nabytych przez środowisko. Według niego spójnym wyjściem z tego neokartezjańskiego podejścia jest koncepcja motywacji w reakcji na eustres i dystres w obrębie umweltu organizmu (terminy neokartezjanizm, umwelt, eustres i dystres wyjaśnione w audycji).

Wynikiem tych rozważań jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy uzasadnienie zachowania się pszczół przez mechanistyczny opis działania - tylko poprzez maszynowy automatyzm / bezwiedny zaprogramowany instynkt - jest wystarczające do zrozumienia ich reakcji. Z drugiej strony zastanawiamy się czy wyodrębnianie zachowań tzw. wynikających z “rozumu” (szczególnie u ludzi) jako przeciwieństwo zachowań motywowanych tzw. “sercem” ma w rzeczywistości rację bytu?

Chyba macie awarie, zerknąłem a tam normalny kursor!
Jeśli to nie przypadek to super, w wolnej chwili zaglądnę, bo na pierwszy rzut oka czytelność też się poprawiła.

_________________
Jedynie cenzor cesarski Jüang, Co umie dać się we znaki,
Nie żałuje swej pięknie haftowanej sukni, Pył ściera z uwagą, czyta. [Bo Juyi, Wiersze na ścianie]
http://www.pasiekatilia.pl

Tak. Zmieniłem całkowicie wygląd strony. Jest to głównie związane z odejściem z googlowskiego Bloggera. Cieszę się, że się strona bardziej podoba. Natomiast nadal rzecz jasna uważam, że kursor w formie dręcza był świetny. hehe Nie pasował jednak to nowego wyglądu strony, która jest głównie dostosowana do formy mobile.
https://warroza.pl

Ja osobiście jednak wolę bardziej staroświecki wygląd stron. Może dlatego, że nie przeglądam głównie przed desktop na dużym monitorze. Dlatego powstała alternatywna strona, która przez zbiorowy RSS wczytuje sama wszystko z głównej: https://rss.warroza.pl

Rozpoczynamy nowy projekt. Zapraszam.

„Pszczele wieści - naukowo o przyrodzie” to filmowy program popularnonaukowy w którym z różnych miejsc opowiadamy o trzech recenzowanych publikacjach naukowych poświęconych pszczelnictwu i pszczelarstwu oraz związanych z tym dziedzinach pokrewnych: weterynarii, apidologii, biologii, ewolucji i ekologii zapylaczy, ochrony różnych pszczół. Nie boimy się jednak żadnych tematów, które w jakiś sposób wiążą się z głównymi zagadnieniami. Bowiem siłą metody naukowej jest zaciekawienie poznawcze przyrodą w szerokim rozumieniu i interdyscyplinarność możliwości badawczych jakie się z tym wiążą. Z otwartymi umysłami sięgamy po najnowsze i prawie najnowsze odkrycia publikowane w ważnych porządnych czasopismach naukowych.

https://warroza.pl/pszczelewiesci/

Drugi odcinek. Pszczele Wieści o przyrodzie naukowo - 002 - Pszczoły dręczooporne, mroczna strona higieniczności, owadzia golarka

https://warroza.pl/pszczelewiesci/

Pszczółka Agata o polskim pszczelarstwie

O roli kobiet jako pszczelarek i asystentek pszczelarzy, konfliktach pszczelarskich, rolniczej funkcji pszczelarstwa, rozmawiam z pszczelarką i wiceprezeską Stowarzyszenia Pszczelarzy Polskich "Polanka" Agatą Świerczyńską.

https://warroza.pl/pszczolka-agata-o-po ... elarstwie/

Szczepionka na zgnilca.

Razem z weterynarzem od pszczół Bartłomiejem Molasy na chłodno i z dystansu rozmawiamy o opracowanej szczepionce na zgnilca, której ogłoszenie wyprodukowania ponad pół roku temu wzbudzało wiele emocji. Przyglądamy się badaniom, omawiamy mechanizmy działania.

https://castopod.warroza.pl/@radiowarro ... na-zgnilca

Polanka TV - Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo 006

Długoterminowy eksperyment pokazuje, że pszczoły leczone biopestycydami są zdrowsze od innych, a zwłaszcza od pszczół nieleczonych. 1:52
Większe kwiaty produkujące więcej nagrody to być może efekt dostosowywania się roślin do zmian klimatycznych. 17:12
Czy możliwa jest komunikacja pszczelarza z pszczołami? 23:33

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-006/

Tym razem zapraszamy na kanale Polanka TV do serca Polski.

Z odcinka dowiesz się.
- Dlaczego ćmy są skuteczniejsze w nocy niż pszczoły w dzień
- Jak wygląda analiza porażenia dręczem pszczelim w Brazylii
- Oraz co wyszło z obserwowania lotów trutni za pomocą śledzenia transponderów radarowych do wyłapania podsłuchów, które zostały przyczepione do owadów.

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-007/

Wywiad ze 100-letnim pszczelarzem i jego uczniem.

Stefan Antolak był pszczelarzem do końca swoich stu lat życia. W wywiadzie opowiada o swojej historii związanej z pszczelarstwem i relacjach z pszczołami.

https://warroza.pl/wywiad-ze-100-letnim ... o-uczniem/


Owady w badaniach naukowych i praktyce

5:00 Wstęp
7:59 Wspomnienie o Januszu Wojtusiaku
9:10 Zachowania ratunkowe i opieka sanitarna u mrówek
22:16 Dobowa rytmika życia organizmu
27:01 Grzybowe biopestycydy
30:09 Entomologia sądowa
34:14 Pszczoły w mieście
43:02 Wibroakustyczna komunikacja pszczoły miodnej
55:31 Diapauza - cykle owadów
01:00:49 Owady na talerzu

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-009/

Super. Dziękuję

Czy można sugerować tematy? Chciałbym obszerniej posłuchać o programie zachowawczym pszczoły linii Dobra, od ludzi którzy to tworzą oraz od naukowców którzy to badają czy kontrolują. Na ile jest to relikt z czasów II Wojny Światowej a na ile realna ochrona. Szczególnie, że w ofercie najwiekszych zachowawczych hodowców/producentów spotkać można obce linie niz dopuszczane na tym terenie Sklenary.

_________________
przywiało.

A proszę bardzo. Można proponować. Zapisuję w notatniku.

Kiedyś już powstał odcinek podkastu z pszczelarzem z tamtego rejonu i miłośnikiem pszczoły Dobrej: https://warroza.pl/rafal-szyrszen-pszczola-dobra/

Warroza super! Dziękuję i czekam cierpliwie.

Tak, widziałem. Dziękuję. Ale sobie go obejrzę jeszcze raz, może coś mi to zasugeruje do rozszerzenia tematu.

_________________
przywiało.

Poza informacją o nowym filmie "Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo" będę dziś próbował Was zachęcić do korzystania z RSS-a do obserwowania tego co się chce w internecie.

Skuteczność akarycydów, algorytm bada pszczoły, pszczoły cukrowe w zwyczajach Aborygenów.
https://warroza.pl/pszczele-wiesci-010/

Jak używać kanałów RSS?
Jak na bieżąco śledzić informacje ze stron i blogów?
Co to jest kanał RSS i jak go używać?
Outernet – RSS
RSS to cały czas najlepszy sposób na śledzenie ulubionych źródeł informacji – stron internetowych, blogów, portali

Zauważyłem, że jedną z bardziej dominujących skłonności w nieracjonalnej i nierzadko ideologicznej argumentacji, a także propagandowej narracji związanej z beewashingiem u pszczelarzy, ale także hodowców pszczół i naukowców od spraw pszczelnictwa jest z jednej strony odwołanie się do syntetycznej "chemii" jako do trucizny i nią straszenia społeczeństwa oraz z drugiej strony hołubienia czegoś dlatego, że w opozycji do tak nierozsądnie pojmowanej chemii jest z kolei "naturalne", czyli lepsze, zdrowsze itd.. Stąd pojawił się artykuł konsultowany z toksykolożką. Kiedyś opublikowany w "Pszczelarstwie" pod zmienionym tytułem, ale w sposób bardzo skrócony. Na mojej stronie można zapoznać się jednak z całym artykułem, który stara się być niejako racjonalnym głosem rozsądku wobec tego co dzieje w przestrzeni medialnej, a szczególnie na forach pszczelarskich i mediach tzw. społecznościowych, ale również na konferencjach nazywanych naukowymi w argumentacji dotyczącej pszczelarskiej chemii i pestycydów.

Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną: tylko od dawki zależy czy coś jest szkodliwe. Tymol i kwas mlekowy to syntetyczna "chemia". Najmocniejsze trucizny są także naturalne. Środki "ekologiczne" przeciw warrozie to pestycydy. Natura jest pełna pestycydów, a w żywności którą jemy większość szkodliwych pestycydów pochodzi z natury. Sama kofeina jest skutecznym pestycydem. Do powstawania nowotworów częściej przyczynia się używanie alkoholu i tytoniu niż spożywanie żywności zanieczyszczonej ludzkimi pestycydami. W wyniku sztucznej selekcji ilość naturalnych pestycydów spada.
https://warroza.pl/pszczelarska-chemia-i-pestycydy/

Życie trutni z różnej perspektywy

Pszczoły miodne w tym trutnie posiadają nabytą odporność podobną do zwierząt kręgowych - wyjaśnia naukowczyni i zootechniczka zajmująca się pszczołami. Następnie omawia związek tej odporności ze znaczeniem rodziny pszczelej. W pewnym momencie zmieniam temat tej w pełni spontanicznej rozmowy na bardziej filozoficzny i zastanawiam się nad hipotetyczną niezbadaną interpretacją motywacji samców związanych z życiem, kopulacją i rozmnażaniem się pszczół. Czy przedwczesna ejakulacja u trutni może być uważana za korzystną czy szkodliwą z różnych perspektyw poznawczych zdaniem doktorki Patrycji Staniszewskiej? Okazuje się, że przyszłe badania mogłyby być może zmierzyć poziom komfortu trutni przed ejakulacją podobnie jak badają zdolność owadów do odczuwania bólu. Rozmawiamy także o naukowo poznanej ich roli w pszczelej kolonii społecznej, która jest znacznie większa niż postrzeganie ich jako istoty wyłącznie zdolne do reprodukcji w celu zostania ojcami pogrobowców w kurczliwym bezwzględnym losie samców.

https://warroza.pl/trutnie-glosu-nie-ma ... niszewska/

Polanka TV - Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo 011

1. Nekrofagia u pszczół miodnych; kryminalistyczne zastosowanie zachowań związanych z poszukiwaniem zapachów
2. Pszczelarstwo, zarządzanie środowiskiem i opieka wielogatunkowa na obszarach wiejskich
3. Motywacje leżące u podstaw wyborów pszczelarskich związanych z opieką nad pszczołami: badanie metodologią Q-sort w Wielkiej Brytanii

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-011/

Nie c tak dawno prof. Na wykładzie potwierdził skuteczność pasków, masakra, kogo słuchać?

_________________
W wolnej chwili-Pasieka Bajorek
Dążyć do ideału nie znaczy nim być ;) .

W nauce empirycznej nie potwierdza się zachodzenia zjawiska na wykładzie, a w porządnych falsyfikowalnych i replikowalnych eksperymentach w kontrolowanych warunkach opublikowanych naukowo, najlepiej z dostępem do danych i w czasopismach peer-review.

Dzięki za obejrzenie.

Bo nie można porównywać pomarańczy z cytrynami.

Też obejrzałem.
Wrażenia takie sobie.
Odniosłem jednak wrażenie, że prezenterzy, a zwłaszcza jeden z nich, sprawiają wrażenie nieco stronniczych.
Jedno jakieś badanie tylko dlatego, że publikowane w nobilitowanym czasopiśmie, ma zanegować dziesiątki czy nawet setki innych doświadczeń i eksperymentów?
W historii niejedna już "prawda naukowa" opublikowana w najwyżej nawet notowanych wydawnictwach okazała się fikcją.

_________________
Pozdrawiam, dziadek Józef

Jestem zachłanny na wykłady prelekcje, szczególnie takie poparte badaniami .
I trzeba powiedzieć żeby sobie wyrobić zdanie , trzeba się nasłuchać lub samemu sprawdzić. A to kosztuje nas pieniądz i czas, niestety nikt nam grantu nie da.

_________________
W wolnej chwili-Pasieka Bajorek
Dążyć do ideału nie znaczy nim być ;) .

Omawiamy trzy badania. Pierwsze wykazało, że przez ponad 85 pokoleń kwiaty naparstnicy przystosowały się do zapylania przez kolibry. Drugie wykazuje stan niewiedzy na temat odporności Apis cerana na Varroa. Trzecie to przegląd parasolowy 117 badań, który wykazał brak wystarczających dowodów na skuteczność kliniczną pyłku pszczelego.

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-013/

COLOSS to globalny projekt współpracy, w którym uczestniczą naukowcy z ponad 30 krajów, monitorujący wskaźniki umieralności pszczół miodnych. Celem jest lepsze zrozumienie czynników przyczyniających się do utraty pszczół i optymalizacja praktyk pszczelarskich. Na warsztatach naukowcy przedstawili swoje projekty badawcze i omówili, jak poprawić komunikację między pszczelarzami a badaczami.

https://warroza.pl/warsztaty-coloss-w-warszawie/

Nauka - poszukiwanie "dziury w całym"

https://warroza.pl/nauka-poszukiwanie-dziury-w-calym/

Kacper analizuje proces rozwoju nauki. Koncepcja ta kwestionuje istniejące modele rzeczywistości. Społeczeństwa otwarte na swobodne myślenie sprzyjają nauce. Dlaczego grecka filozofia ceniła wiedzę teoretyczną ponad praktyczne zastosowania. Młody naukowiec - etolog od owadów wyjaśnia: dlaczego esencją nauki jest sztuka tworzenia coraz dokładniejszego modelu rzeczywistości, która polega na podważaniu reguł i rytuałów. Jest to także uniwersalny społeczny język, który jest jednak trudny do zrozumienia przez społeczeństwo, zwłaszcza autorytarne i kulturowo konserwatywne.

Wpływ warrozy na koewolucję roztoczy, pszczoły i gospodarkę. Komisja Europejska zleca badania jakości wosku.

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-014/

Populacja nieleczonych pszczół zmusza dręcza do ewolucji.
Przegląd z zakresu problematyki badawczej wpływu dręcza pszczelego na populację pszczół miodnych.
Metody analityczne oznaczania zanieczyszczeń wosku pszczelego parafiną i stearyną.

Rozmowy w kuluarach z 61. Naukowej Konferencji Pszczelarskiej w Puławach.

https://warroza.pl/rozmowy-w-kuluarach-w-pulawach/

Jerzy Demetraki-Paleolog zauważył wiele nowych twarzy i interesujących pomysłów od badaczy spoza tradycyjnych dziedzin pszczelarstwa, takich jak ci, którzy wykorzystują narzędzia sztucznej inteligencji do pszczelarstwa. Stanisław Różyński był pierwszym, który oficjalnie zgłosił pojaw dręcza pszczelego w Polsce 15 maja 1980 roku. Pomógł lokalnym pszczelarzom podczas tego ważnego odkrycia. Naukowcy Andrzej Oleksa i Michał Kolasa omówili swoje prezentacje konferencyjne na tematy związane z ochroną lokalnych populacji pszczół miodnych. Lekarz weterynarii Andrzej Bober omówił problemy zdrowotne pszczół w Polsce, zauważając, że nosema i warroza pozostają istotnymi problemami. Współpraca między pszczelarzami i weterynarzami jest ważna dla znalezienia rozwiązań. Badaczka z Grecji Fani Hatjina skupia się na organicznych metodach kontroli roztocza Varroa i wpływie zanieczyszczenia środowiska na pszczoły. Hatjina zaleca stosowanie alternatywnych substancji do powszechnie używanych chemikaliów dla bezpieczeństwa pszczół i środowiska. Główna przedstawicielka organizatora konferencji Małgorzata Bieńkowska podziękowała uczestnikom i ma nadzieję, że przyszłoroczna konferencja będzie międzynarodowa.

W 1980 roku warroza to już była chyba w całej Polsce. Osobiście w tym roku też ją widziałem. Nikt tego faktu nie zgłaszał , bo pszczelarze bali się , że mu
z tego powodu pasiekę spalą.

W całej rozmowie Pan Stanisław chyba nawet to powiedział.

Przed oficjalnym stwierdzeniem , że warroza jest w Polsce na zebraniach pszczelarskich dużo się o tym mówiło. Panowała nawet swego rodzaju psychoza.

Ciekawe. Mógłbyś trochę bardziej to opisać?

Środki na komary a zapylacze, uczenie maszynowe w pszczelarstwie, książki o apiterapii.

https://warroza.pl/pszczele-wiesci-015/

1. Ulatniający się insektycyd pyretroidowy z urządzenia odstraszającego komary nie wpływa na żerowanie i rekrutację pszczół miodnych
2. Techniki uczenia maszynowego i wizji komputerowej w aplikacjach do ciągłego monitorowania uli: przegląd.
3. Analiza książek na temat apiterapii pod kątem zaleceń dotyczących nowotworów i porównanie ich wynikami badań klinicznych przedstawionymi w literaturze.