A tu masz:troszkę to stare ale.
Zryczałtowany zwrot podatku
W przepisach obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług, podobnie jak we wcześniejszych regulacjach, przewidziano odrębny, uproszczony system rozliczeń dla tzw. rolników ryczałtowych. Zwolniono od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego, oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Jednocześnie rolnikom tym umożliwiono otrzymanie zryczałtowanego zwrotu podatku, który ma rekompensować ciężar VAT ponoszony przy nabyciu środków produkcji.
Rolnikami ryczałtowymi, w myśl art. 2 pkt 19 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU nr 54, poz. 535 ze zm.), są rolnicy dokonujący dostawy produktów rolnych1 pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze2, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolników obowiązanych na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Działalność rolnicza, o której mowa we wskazanym przepisie, obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą, również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin in vitro, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych (art. 2 pkt 15 ustawy o VAT).
UPROSZCZONY SYSTEM OPODATKOWANIA
Wprowadzenie uproszczonego systemu opodatkowania miało na celu odciążenie rolników ryczałtowych od licznych obowiązków administracyjnych, wiążących się z rozliczaniem podatku od towarów i usług. Ponieważ dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych zostały zwolnione od podatku, rolnicy ryczałtowi nie będą obowiązani do wystawiania faktur VAT, prowadzenia ewidencji transakcji nabycia oraz dostawy towarów i usług, jak również składania deklaracji VAT-7. Nie obejmują ich również obowiązki rejestracyjne.
Warto zwrócić uwagę na specyfikę zwolnienia, którym objęto rolników ryczałtowych na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Ma ono charakter zarówno podmiotowy (dotyczy określonej grupy ? rolników ryczałtowych), jak i przedmiotowy (obejmuje wyłącznie dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych). Oznacza to, że w przypadku sprzedaży produktów rolnych bądź świadczenia usług rolniczych przez inne podmioty zwolnienie nie będzie zasadne. Zwolnieniu nie podlega też dostawa towarów niebędących produktami rolnymi pochodzącymi z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług innych niż usługi rolnicze, nawet jeżeli będą realizowane przez rolnika ryczałtowego.
DOKUMENTOWANIE TRANSAKCJI PRZEPROWADZANYCH Z ROLNIKAMI RYCZAŁTOWYMI
Przyjęcie uproszczonego systemu rozliczeń wiąże się także ze specyficznym sposobem dokumentowania transakcji przeprowadzanych z rolnikami ryczałtowymi. Ustawodawca, na mocy art. 116 ust. 1 ww. ustawy, przewidział bowiem rozwiązanie szczególne, przerzucając obowiązek dokumentowania sprzedaży produktów rolnych na ich nabywcę. W myśl wskazanego przepisu podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego, wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Przedmiotowa faktura powinna być oznaczona jako Faktura VAT RR i zawierać co najmniej:
1) imiona i nazwiska lub nazwy albo nazwy skrócone dostawcy i nabywcy oraz ich adresy
2) numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL dostawcy i nabywcy
3) numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną
4) datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury
5) nazwy nabytych produktów rolnych
6) jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów
7) cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku

wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku
9) stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku
10) kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych
11) wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku
12) kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie
13) czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Warto zauważyć, że o ile przepisy ogólne dotyczące zasad wystawiania faktur VAT nie wymagają już obowiązkowych podpisów wystawcy faktury i odbiorcy, o tyle względem faktur VAT RR wymóg ten został zachowany.
Faktura VAT RR powinna też zawierać następujące oświadczenie dostawcy produktów rolnych: ?Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług?. W przypadku umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze, w art. 116 ust. 4 ustawy, przewidziano rozwiązanie uproszczone, umożliwiając złożenie oświadczenia tylko jeden raz w okresie obowiązywania umowy3. Oświadczenie sporządza się wówczas jako osobny dokument, który powinien zawierać elementy wymienione w art. 116 ust. 2 pkt 1?3 ustawy o VAT, tj.
1) imiona i nazwiska lub nazwy albo nazwy skrócone dostawcy i nabywcy oraz ich adresy
2) numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL dostawcy i nabywcy
3) numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który go wydał, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną, oraz datę zawarcia i określenie przedmiotu umowy, datę sporządzenia tego dokumentu, a także czytelny podpis składającego oświadczenie.
Dokument sporządza się w dwóch egzemplarzach; oryginał otrzymuje nabywca.
PODATEK NALICZONY U ROLNIKA RYCZAŁTOWEGO
W razie spełnienia odpowiednich warunków podatek przekazywany rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych będzie stanowił u tego ostatniego podatek naliczony. Odpowiednie regulacje w tym zakresie zawarto w art. 116 ust. 6 ustawy. W myśl wskazanego przepisu zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy produktów rolnych kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 24, w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonano zapłaty, pod warunkiem że:
1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną
2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14 dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności
3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty, o której mowa w pkt 2, zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.
Wymóg związku nabytych produktów rolnych z dostawą opodatkowaną jest oczywistą konsekwencją ogólnych zasad odliczeń, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Powiększenie podatku naliczonego zależy jednak również od zapłaty należności za produkty rolne. Zapłata ta musi być dokonana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, w odpowiednim terminie i w pełnej wysokości (częściowe zapłacenie nie uprawnia nabywcy do proporcjonalnego odliczenia). Należy podkreślić, że przekroczenie 14-dniowego terminu zapłaty wiąże się z utratą prawa do odliczenia przez nabywcę. Wyjątkiem będą przypadki umownego określenia dłuższego terminu płatności.
Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek rolnika ryczałtowego, o ile oczywiście dyspozycja taka została następnie zrealizowana.
WPŁYW POSIADANIA RACHUNKÓW BANKOWYCH PRZEZ ROLNIKA RYCZAŁTOWEGO NA DOKONYWANE Z NIM TRANSAKCJE
Pewne wątpliwości mogą budzić transakcje przeprowadzane z rolnikami ryczałtowymi nieposiadającymi rachunków bankowych. Brak rachunku bankowego w żadnym razie nie zwalnia nabywcy od obowiązku wystawienia faktury oraz zapłaty zryczałtowanego podatku. W takim przypadku, pomimo dokonania zapłaty, skorzystanie z odliczenia będzie jednak niemożliwe. W praktyce strony transakcji dość powszechnie tak kształtują cenę towaru, żeby uwzględniała ona brak możliwości powiększenia przez nabywcę podatku naliczonego.